در واقع خلاقیت، توانایی فردی است که سبب می‌شود تا فرد چیز جدیدی ایجاد و یا ایده‌های بدیعی ارائه کند. شما می‌توانید با آموزش‌های لازم کودکی خلاق را پرورش دهید؛ چرا که خلاقیت یک مقوله‌ی جهانی است و به نوعی در همه وجود دارد. برخی تصور می‌كنند كه خلاقیت استعدادی ذاتی است كه کودکان آن را دارند یا ندارند. همانطور كه همه كودكان به یک اندازه باهوش نیستند، بلکه به همان اندازه نیز خلاق نیستند. به طور کلی خلاقیت مهارت بیشتری نسبت به استعداد ذاتی دارد که خانواده‌ها می‌توانند به رشد و پرورش کودک خلاق خود کمک کنند.
پرورش کودک خلاق در محیط خانواده
خلاقیت یکی از مولفه‌های اصلی سلامتی و شادی و یک مهارت اصلی برای تمرین با کودکان می‌باشد. خلاقیت کودک صرفا محدود به هنر و موسیقی نیست؛ بلکه برای علم، ریاضیات و حتی هوش اجتماعی و عاطفی نیز ضروری است. مسئله‌ی اصلی پرورش خلاقیت کودکان، چه در خانه و چه در مدرسه یکسان است. چالش اصلی این نیست که چگونه خلاقیت را به کودکان آموزش دهیم، بلکه چگونگی ایجاد محیطی بارور است که در آن کودک خلاق ریشه دواند، رشد کند و شکوفا شود.
شناسایی نیازهای ویژه کودکان
اولین قدم برای رفع نیازهای کودکان، شناسایی نیازهای ویژه آن‌ها در خانواده می‌باشد. به محض شناسایی می‌توان از بهترین روش‌ها برای پرورش کودک خلاق به کار گرفت. خانواده باید بتواند نیاز کودک خود، به عنوان مثال، رشد دیر هنگام گفتار کودک، هرگونه مشکل عاطفی که کودک از آن رنج برده است و… را تشخیص دهد. آزمایشات روانشناختی هم‌چنین می‌تواند اطلاعات دقیق در مورد سلامتی کودک و رویاها و زمینه‌های دیگر را شناسایی کند. خانواده‌ها نقش بسیار مهمی در ارائه خدمات به کودکان دارند که می‌توان به وظایف زیر اشاره کرد:
- توانایی‌ها و ضعف آن‌ها را بسنجید.
- تشخیص این که کودکان چه کاری می‌توانند انجام دهند و چه کاری نمی‌توانند انجام دهند.
- مطمئن شوید که کودکان در مدرسه و بیرون به چه امکانات خاصی نیاز دارند.
- منابع موجود در داخل و خارج از مدرسه را برای کمک به کودک خلاق ترسیم کنید.
به کودکان، به دلیل نمایش خلاقیت پاداش ندهید!
در علم روانشناسی انگیزه‌ها در روند خلاقیت دخالت می‌کنند و از کیفیت پاسخ‌ها و انعطاف‌پذیری اندیشه آن‌ها می‌کاهند. به کودکان اجازه دهید به جای تلاش برای ایجاد انگیزه در پاداش‌ها، بلکه بر فعالیت‌های خلاقانه‌ای که انگیزه ذاتی آن‌ها را به دنبال دارند، تسلط داشته باشند.
طیف گسترده‌ای از وسایل را تهیه کنید!
کودکان به شدت تحت تاثیر اسباب بازی‌ها ، ابزارها و مواد موجود در دنیای اطراف خود هستند. برای درگیر کردن کودکان در فعالیت‌های خلاقانه، اطمینان حاصل کنید که آن‌ها به مواد متنوعی برای طراحی، ساخت و… دسترسی داشته باشند. امروزه فناوری‌های جدید می‌توانند طیف وسیعی از نیازهای کودک خلاق را فراهم کند اما شما نیز از وسایل سنتی غافل نشوند. ابزارهای مختلف مانند: چوب‌های بستنی، درب بطری، پارچه و… برای ساختن چیزهایی که حرکت و تعامل دارند بسیار مناسب است. هرچه تنوع وسایل بیشتر باشد فرصت برای پروژه‌های خلاقانه بیشتر خواهد بود.
از کودک خلاق سوالات تامل برانگیز بپرسید
غرق شدن در برنامه‌های خلاقانه‌ی کودکان بسیار عالی است، اما برای آن‌ها نیز مهم است تا در مورد آنچه اتفاق می‌افتد تامل کنند. شما می‌توانید با پرسیدن سوالاتی درباره پروژه‌هایشان، کودکان را به تامل و ترغیب تشویق کنید. بهتر است با این سوال، که چگونه ایده این پروژه را پیدا کردید؟ شروع کنید به این صورت کودک خلاق را ترغیب می‌کنید تا در مورد انگیزه از این کار کمی تامل کند.
به کودک آزادی و استقلال دهید
وقتی کودکان به حال خود رها می‌شوند، تنها آنچه که دارند فقط تصوراتشان است. اجازه دادن به کودک برای کشف علایق و ایده‌های خود راهی عالی برای تشویق خلاقیت است؛ لذا هیچ محدودیتی برای آنچه ممکن است داشته باشند وجود ندارد.
منابع:
